Standaertsite

Elkaar ontmoeten - beschut of in open lucht

Eind 2013 kocht de Stad Gent de terreinen van de voormalige doe-het-zelf-zaak Standaert in het centrum van Ledeberg. De herinrichting van de Standaertsite door sogent was een unieke kans om in het dichtbebouwde Ledeberg een plek te creëren waar alle buurtbewoners terecht kunnen. In september 2018 werd de vernieuwde Standaertsite feestelijk geopend.

Ontmoeten

Door en voor de buurt

Toen de doe-het-zelf-zaak Standaert zijn faillissement aankondigde, was de Stad Gent reeds in gesprek om de terreinen aan te kopen. In het kader van het stadsvernieuwingsproject 'Ledeberg leeft' zocht de Stad namelijk al enige tijd naar extra ruimte in het hart van Ledeberg. Het was meteen duidelijk dat deze panden, gezien hun uiterst centrale ligging, een grote opportuniteit boden.

Na de aankondiging van het faillissement ontstond het bewonersinitiatief 'Ledeberg Doet het Zelf', met verenigde Ledebergenaren die ernaar streven om de Standaertsite ten dienste te stellen van bewoners. Eind 2013 kocht de Stad Gent de terreinen. Het stadsontwikkelingsbedrijf sogent coördineerde de herinrichting. Het bewonersinitiatief 'Ledeberg Doet het Zelf' legde de focus op het creëren van een open, groene en verkeersvrije buitenruimte met een stek voor Ledebergse organisaties. Een belangrijke voorwaarde was dat 'Ledeberg Doet het Zelf' mee kon beslissen over de uiteindelijke invulling van de Standaertsite en het beheer ervan. Het was dus een unieke kans om in het dichtbebouwde Ledeberg een plek te creëren waar alle buurtbewoners terechtkunnen.

Standaertsite
Standaertsite, foto © Michiel De Cleene 2019 i.o.v. sogent

Ruimte om elkaar te ontmoeten

Bij het uitwerken van een nieuwe invulling voor de Standaertsite werden eerst de noden en wensen van de buurt uitvoerig bevraagd. Het bewonersinitiatief 'Ledeberg Doet het Zelf' gaf het startschot door een volksraadpleging te organiseren over de toekomst van de Standaertsite. Eén behoefte stak er met kop en schouders bovenuit: ruimte om elkaar te ontmoeten, zowel in openlucht als binnen.

Ook bij de Stad leefde het idee om meer ruimte te creëren voor de bewoners van Ledeberg. Samen met 'Ledeberg Doet het Zelf' ging de Stad aan de slag om de behoeftes van alle Ledebergenaren in kaart te brengen. Hierbij betrok de Stad ook andere belangrijke lokale actoren en geïnteresseerde bewoners. Zo ontstond een diverse groep die 'de Ledebergenaar' kon weerspiegelen.

Aan de ontwerptafel

Het studiebureau BUUR vertaalde de wensen en inzichten in een eerste ontwerpvoorstel voor de Standaertsite. Het ontwerpvoorstel werd in elk aspect geëvalueerd (veiligheid, haalbaarheid, kostprijs, beheer, …) en waar nodig bijgestuurd. Op basis hiervan stelde sogent een studiebestek op om een ontwerpteam te selecteren. De tijdelijke vereniging van ae-architecten, m u r m u u r architecten, Carton123 architecten (architectuur) en Atelier Arne Deruyter (landschap) kwam als laureaat uit de bus. Zij leverden een speels en gevarieerd voorstel af, waarin verschillende functies een plek kregen.

Zowel beschut, als in openlucht

Na de sloop startten de werken voor de herinrichting in de zomer van 2017. In het centrum van de site werd de 'mooiste' loods in eer hersteld. Deze loods wordt het kloppend hart van de site. Dit nieuwe buurthuis kreeg van de vzw Standaertgroep na een poll de naam 'De Broederij'.

Aan de beide flanken van het buurthuis is een dakoversteek - een soort Amerikaans aandoende 'porch' - geplaatst. Deze gaanderij tussen de tuin en het gebouw vormt een ideale beschutte ontmoetingsplek. Vanuit het buurthuis en vanop de bankjes onder de porch hebben bezoekers een overzicht over een groot deel van het park.

In het park, aan de zijde van de Hilarius Bertolfstraat, werd een grote, heldere, open luifel geplaatst. Die kan plaats bieden voor activiteiten die minder nood hebben aan verwarming, maar bij Belgisch weer wel een overdekt plekje uit de wind kunnen gebruiken. Hier kunnen in de toekomst buurtfeesten, marktjes, kleine optredens, ... doorgaan.

20190819 AV LEDSTA prof fotos Johnny Umans HR 28
De afgewerkte Standaertsite, foto (c) Johnny Umans, 2019, i.o.v. sogent

Met veel groen

De nood aan meer groen in de openbare ruimte in Ledeberg was hoog en ook daar biedt de vernieuwde Standaertsite een antwoord op. Aan de twee ingangen naar de site, tussen de huizen langs de Hilarius Bertolfstraat en de Hoveniersstraat, wordt het groen vanop de Standaertsite tot aan de straat gebracht. Hier nodigt een kunstwerk van de Nederlandse kunstenaar Marc Nagtzaam passanten uit om de site te bezoeken. Het kunstwerk bestaat uit een structuur die wordt overgroeid door klimplanten en zo het jaar rond zal veranderen van gedaante.

De beide toegangen nodigen bezoekers uit om elkaar te ontmoeten in een groen kader. Aan de Hoveniersstraat worden extra fietsrekken voorzien. Van daar kunnen bewoners wandelen langs de eetbare tuin. Bomen, bessenstruiken, vaste planten en gras wisselen elkaar af. Op de tuinmuren groeien klimplanten. Vóór het buurthuis is er plaats voor een terras, een fietsparcours, zandspelen of de wekelijkse boerenmarkt. Achter het buurthuis kan de buurt drie plantenvakken omtoveren tot moestuinen.

Tussen de Hilarius Bertolfstraat en de open luifel bevindt zich nog een groenzone. Zitplekken en plantenbedden wisselen er elkaar af. Een speels pad in flagstones slingert van de moestuinvakken en luifel naar de Hilarius Bertolfstraat. Hier en daar voorziet het ontwerp grotere bomen. Onder hun kruinen zijn zitplekken voorzien.

Naast de twee ingangen is er nog een derde rechtstreekse toegang tot de site voorzien voor Dovencentrum Compagnie Emmaüs. Zo worden zij van nabij betrokken op de site en haar activiteiten.

Tijdlijn

Eind 2013

Stad Gent kocht de terreinen.

2014-2017

Tijdelijke invulling

In afwachting van de definitieve inrichting van de Standaertsite, ging een groep bewoners alvast tijdelijk aan de slag in samenspraak met de wijkregisseur van de dienst Beleidsparticipatie Stad Gent. Zij organiseerden tal van activiteiten voor de buurt samen met andere lokale actoren (waaronder Samenlevingsopbouw Gent vzw – intussen SAAMO, Brede school, vzw Elftwelf, Fietskeuken, Intercultureel netwerk Gent, kinderkoor Mais Quelle Chanson, Op Wielekes, etc.). Op die manier konden verenigingen en actieve bewoners experimenteren, ondervinden welke activiteiten in de smaak vielen en nagaan waar de Ledebergenaren nood aan hadden. Deze 'oefentijd' werd ook gebruikt om de definitieve invulling van de Standaertsite mee vorm te geven.

Zomer van 2017

Start van de werken voor de herinrichting

Eind september 2018

De Standaertsite werd feestelijk geopend.

Augustus 2019

De ontwerpers mochten de Provinciale Architectuurprijs voor de Standaertsite in ontvangst nemen.

2022

De Standaertsite werd genomineerd voor de Mies van de Roheaward