Het eerste CLT-project in Gent
CLT Gent, waarin ook stadsontwikkelingsbedrijf sogent en de Stad Gent vertegenwoordigd zijn, is nu als eerste in Vlaanderen met een bouw gestart. Thuispunt Gent treedt op als bouwheer en krijgt de grond in erfpacht van sogent. In de Goedendagstraat in Meulestede is de eerste steen gelegd van 34 betaalbare koopwoningen. Eenmaal de woningen opgeleverd zijn, zullen deze verkocht worden aan de CLT-kandidaat-kopers en zal de grond via een juridische constructie overgedragen worden aan de Stichting CLT Gent. CLT Gent vzw begeleidt de CLT-kandidaat-kopers doorheen het volledige traject.
Het ontwerp
De 34 woningen in Meulestede zijn ontworpen door 'net architectuur bvba' en worden gebouwd door WoninGent. De woningen krijgen een privétuin of terras, maar er komt ook een gedeelde tuin, een gemeenschapsruimte én openbaar groen met veilige fietsverbindingen. Een belangrijk aspect van een CLT-project is immers gemeenschapsvorming. Bij elke stap worden de bewoners en de buurt betrokken. Het project is klaar in 2024.
Community Land Trust - wonen op gemeenschapsgrond
Een Community Land Trust of CLT is een organisatie die grond koopt en beheert samen met de gemeenschap. Voor mensen met een laag inkomen is het allesbehalve evident om een eigendom te verwerven. Zij worden geconfronteerd met hoge woningprijzen en moeten zich vaak richten tot de huurmarkt, waarbij een groot deel van hun inkomen besteed wordt aan huur en vaste kosten. Een eigen woning kopen, zit er vaak niet in. Bij een CLT-project krijgen ze de kans om een woning te kopen zonder de grond. Dat maakt het betaalbaarder. De bewoners krijgen eeuwig gebruiksrecht op hun huis, net als een gewone eigenaar. Ze mogen hun huis ook verbouwen of verkopen en hun erfgenamen kunnen het erven. Wel moeten ze de woning altijd zelf bewonen, verhuren kan niet. Om de woning op lange termijn betaalbaar te houden, wordt de herverkoopprijs bovendien beperkt. Intussen blijft de CLT eigenaar van de grond.
Een CLT is een ledenvereniging. Iedere eigenaar van een woning is automatisch lid. Maar ook andere geïnteresseerden kunnen lid worden. Er zijn drie soorten leden, die allen vertegenwoordigd zijn in het bestuur van de Stichting CLT Gent; de eigenaars van de woningen, de buurt, het middenveld en de lokale overheid. Sogent zit ook in de Stichting als bestuurder. Zo wordt de stem van de bewoners zeker gehoord bij het nemen van beslissingen over de gemeenschappelijke grond.
CLT Gent
Op 6 december 2013 werd de ‘C’ (community) in CLT opgericht in de vorm van CLT Gent vzw. De vzw is een 'community' bestaande uit een leden-vzw en bewonerswerking. De vzw verrichtte intensief studiewerk ter voorbereiding van een eerste CLT-project in Gent en kon in 2014 al een eerste pilootproject realiseren. Met "Dampoort KnapT OP!" zorgden ze samen met OCMW Gent voor de renovatie van woningen van eigenaars die zelf over onvoldoende middelen beschikken.
In april 2015 zorgde sogent voor de ‘L’ (land) in CLT. Het stadsontwikkelingsbedrijf reserveerde een bouwterrein aan de Goedendagstraat in Meulestede om er een community land trust-woonproject op te realiseren.
Op 6 december 2017 werd de Stichting CLT Gent opgericht, de vastgoedpoot en de ‘T’ (trust) van het Gentse initiatief. De stichting bestaat uit CLT Gent vzw, sogent en de coöperatieve groep Hefboom (expert in financiering en dienstverlening voor de sociale en coöperatieve economie). Met de oprichting van de Stichting kon een eerste CLT-project in Gent zeer concreet voorbereid worden, zowel op vlak van praktische realisatie, als op vlak van financieel kader. De Stichting heeft het oprichten van betaalbare woningen op lange termijn voor en met een kwetsbare doelgroep volgens het CLT-model als maatschappelijk doel. De Stichting CLT Gent verwerft grond ter realisatie én instandhouding van het project. Door via het stadsontwikkelingsbedrijf in de Stichting te stappen, toont de Stad een duidelijk engagement in dit project.