Opera Gent

Een meervoudig bruikbaar, toegankelijk open huis

De toekomstige mogelijkheid om Gentse Opera uit te breiden naar het aanpalende postgebouw op de hoek met de Ketelvaart was een unieke kans om het operagebouw te herdenken tot een meervoudig bruikbaar, toegankelijk open huis. Verder waren ook de historische zalen en salons dringend aan restauratie toe en is er behoefte aan een volledige hernieuwing van alle technieken voor verwarming, luchtbehandeling, verlichting en theater.

Cultuur
Partner

Stad Gent - Opera Ballet Vlaanderen

Status

In voorbereiding

Zicht van Ketelbrug
Visualisatie toekomst zicht van Ketelbrug, © 3D visualisatie Courtyard architectenteam 2022

Vergrote toegankelijkheid & restauratie

De komende jaren wordt het historische gebouw herdacht als een meervoudig bruikbaar, toegankelijk open huis. De uitbreiding met het voormalige Postgebouw creëert hiervoor de nodige ruimte. De opengemaakte binnenplaats krijgt een open trappenhal die alle verdiepingen, zalen en salons met elkaar verbindt, ook voor mensen met een beperking. De zalen en de 3 historische salons zijn ook toe aan een grondige renovatie. Verder was er behoefte aan een volledige vernieuwing van alle technieken voor verwarming, luchtbehandeling en van de theatertechnieken.

Na een internationale architectuurwedstrijd via de Open Oproep van de Vlaams Bouwmeester werd de uitvoering van het masterplan en de realisatie van de uitbreiding, renovatie en restauratie aan de tijdelijke vereniging BAS en het Londense bureau DRDH Architects gegund. De restauratie gebeurt onder begeleiding van Steenmeijer architecten.

Het masterplan leverde enkele grote highlights op die tussen 2026 en 2030 vorm zullen krijgen.

Binnenplaats Zicht van Koophandelsplein

Openheid

Het operagebouw heeft nu een gesloten en introvert karakter. Het masterplan zorgt voor een grotere verbinding met haar omgeving en brengt de interne werking visueel meer naar buiten. Door de uitbreiding van de site met het voormalige postgebouw bij de Ketelvaart ontstaat er extra ruimte om de site open te trekken. Het hart van de site wordt een aangename, open binnenplaats. Je zal er gemakkelijk kunnen doorlopen via verschillende toegangen aan de Schouwburgstraat en Koophandelsplein. Het oude, ovale peristilium (overdekte zuilengalerij) wordt herontdekt als publiekstoegang.

Extra ruimte en breder gebruik van het gebouw

De uitbreiding met het postgebouw creëert de nodige ruimte om, zonder visuele impact op het straatbeeld, de backstage en logistieke voorzieningen beter te organiseren. In het nieuwe ontwerp zullen vrachtwagens voortaan tot op de binnenkoer kunnen rijden. Op het binnenhof komt een nieuw gebouw met een zijtoneel en bovenop een tweede toonzaal. Een open trappenhal en vernieuwde liften zullen oud en nieuw met elkaar verbinden waardoor het volledige gebouw integraal toegankelijk wordt.

De tweede toonzaal moet een podium bieden aan andere Gentse cultuurhuizen die hybride vormen willen aanbieden van theater, muziek en dans.

Kleuronderzoek toont oorspronkelijke fleurigheid van de salons

De historische salons van het Foyer, de Redoutezaal en de Lullyzaal worden gerestaureerd. Omdat het interieur van die zalen doorheen de jaren meermaals overschilderd werd, startte met steun van Vlaamse subsidies in februari 2022 een kleurenonderzoek. Het onderzoek zorgt voor een gefundeerde beslissing over welke restauratie historisch het meest correct en waardevol is.

De resultaten zijn veelbelovend. Zo heeft het onderzoeksteam van Fenikx in de drie salons van de Gentse opera op sommige plaatsen 14 verflagen blootgelegd. De oorspronkelijke kleuren blijken een pak fleuriger dan de huidige, bruinachtige tinten. De Lullyzaal bijvoorbeeld, de meeste spectaculaire van de drie pronksalons, werd in de verf gezet met lichtblauwe en lichtroze tinten.

De drie salons waren niet alleen kleurrijker, er was ook meer decoratie. In de Foyer bijvoorbeeld werd een rood arabeskmotief blootgelegd op een witte achtergrond met groene biezen, in de Lullyzaal brachten de onderzoekers dan weer een geschilderde feniks aan het licht. Die decoraties en de verflagen worden nog verder onderzocht, maar het is nu al zeker dat de salons na de restauratie een pak frisser zullen ogen.

Wie werkt er aan mee?

De opmaak van het masterplan is een initiatief van Opera Ballet Vlaanderen in samenwerking met de Stad Gent als eigenaar van het gebouw. De Stad zal het gebouw overdragen aan sogent die als bouwheer de renovatie, restauratie en nieuwbouw van de Opera Gent zal leiden en opvolgen in nauwe samenwerking met alle berokken stadsdiensten en het Vlaams agentschap Onroerend Erfgoed. Het operagebouw is een beschermd monument.

De Vlaamse regering zorgt voor een subsidie van 67,3 miljoen euro, verspreid over twee legislaturen. De Stad investeert 34,6 miljoen euro, tevens gespreid over twee bestuursperiodes. Sogent brengt 1,5 miljoen eigen middelen in.

Voor wanneer is het?

Momenteel wordt het ontwerp gefinaliseerd tot een definitief plan, waarna een omgevingsvergunning kan worden aangevraagd. De bouwwerken zouden moeten starten in 2026. Het gebouw zal opnieuw openen in 2030. Tijdens de bouwwerken zal het gebouw gedurende vier jaar gesloten worden. Opera Ballet Vlaanderen blijft evenwel verder werken en spelen op andere podia en plaatsen.