Een icoon middenin het park
Het Citadelpark is het grootste stadspark van Gent en is beschermd als cultuurhistorisch landschap.
Midden in het park liggen enkele gebouwen geclusterd; het Internationaal Congrescentrum (ICC), de velodroom ’t Kuipke en het Stedelijk Museum voor Actuele Kunsten (S.M.A.K.). Die drie gebouwen grenzen met hun achterzijde aan de indrukwekkende Floraliënhal. Deze werd ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling van 1913 gebouwd als een gigantisch "Eeuwfeestpaleis" op de plaats waar voorheen een oud fort stond. De Floraliënhal was de allereerste MICE-infrastructuur [Meetings (vergaderingen), Incentives (belonings- en motivatiereizen), Conventions (congressen), Exhibitions (beurzen)] van ons land: in 1913 kwamen bezoekers uit de hele wereld naar congressen en conferenties op de Wereldtentoonstelling.
Een vernieuwingsplan voor het Citadelpark
Met de jaren werden aan de gebouwen in het Citadelpark heel wat aanpassingen doorgevoerd. Vandaag zijn het S.M.A.K., het ICC, ’t Kuipke en de Floraliënhal ruimtelijk en functioneel van elkaar gescheiden, waardoor deze laatste ook haar iconisch gehalte en magneetfunctie verloor.
In 2013 liet de Stad het ‘Vernieuwingsplan Citadelpark, Gent’ opmaken. Dat plan heeft tot doel de Citadelsite in zijn geheel op te waarderen. Het voorziet voor de gebouwen in het park onder meer in het verkleinen van de footprint van de gebouwencluster. Zo zal de Azaleahal en de Rode Poort afgebroken worden en wordt de vrijgekomen ruimte teruggegeven aan het park.
Met betrekking tot de Floraliënhal heeft het ‘Vernieuwingsplan Citadelpark’ als doelstelling om de hal terug zichtbaar en toegankelijk te maken voor bewoners en bezoekers van het park, voor de congresganger van Gent ICC, de bezoekers van het S.M.A.K., ’t Kuipke, het nabijgelegen Museum voor Schone Kunsten (MSK) en voor de geïnteresseerde toerist. De hal wordt in zijn oude glorie hersteld en de onschatbare erfgoedwaarde ervan wordt opnieuw centraal gesteld. Zo moet de hal opnieuw het kloppende hart van het park en de buurt worden.
Voor het ICC is dit een opportuniteit om zich opnieuw te linken aan de Floraliënhal en zich zo te herprofileren tot een sterk met zijn specifieke locatie verbonden, duurzame, state-of-the-art MICE venue.
Masterplan gebouwencluster
Met de ambities duidelijk geformuleerd, werd in 2018 een open oproep procedure via de Vlaams Bouwmeester voorbereid, in 2019 doorlopen, en in 2020 het ontwerpteam TM 51N4E + NU Architectuuratelier aangesteld. Zij voeren hun opdracht uit i.s.m. volgende onderaannemers: Bollinger+Grohman sarl, lngenium nv, Kahle Acoustics bvba, Plant en houtgoed bvba, TTAS theaterbouw, ELD, FESG en Altstadt bvba. Hun opdracht omvat de opmaak van een masterplan voor de geclusterde gebouwen (ICC, S.M.A.K., Floraliënhal en ‘t Kuipke) en de concrete uitwerking van de reconversie van het ICC gebouw.
Het masterplan voor de geclusterde gebouwen werd in juli 2021 door het Gentse stadsbestuur goedgekeurd. Je kan het masterplan hier bekijken.
Het vormt een duidelijk ambitiekader voor de volledige gebouwencluster en het park met verschillende deelstudies.
Er worden 5 ambities vooropgesteld:
- Citadelpark als stadspark waar gebouwen te gast zijn: meer park versus een stedelijke beleving
- Verankeren van het park in het stadsweefsel: het park als een rustig eiland versus een knooppunt in het stedelijk weefsel
- Floraliënhal als groene stedelijke ruimte: dagdagelijkse toe-eigening versus een geprogrammeerd gebruik
- Samenwerking en synergiën tussen de verschillende geclusterde actoren: samenwerking en synergiën versus de autonomie van de actoren
- Een park voor de stad, een tuin voor de buurt: aantrekking van stedelijke activiteit versus ademruimte voor de buurt
Er worden 8 deelstudies vooropgesteld:
- Renovatie Floraliënhal als publieke ruimte en kloppend hart van de gebouwencluster
- Ondergrondse logistiek onder de Floraliënhal voor alle geclusterde actoren
- Reconversie ICC
- SMAK wordt uitgebreid met de Casinokop en vormt een wisselwerking met het park
- ’t Kuipke als uitbreiding van de Floraliënhal en connectie met het park
- Huis van de Cinema als interessante aanvulling op de gebouwencluster
- Integratie van een hub voor de groendienst van de stad Gent
- FLOR en het FORUM als beheer- en participatieplatform en een gedeelde stadscultuur
Timing
In de mediaberichtgeving rond de besparingen bij de stad stond te lezen dat de grote projecten in het Citadelpark worden vooruitgeschoven naar volgende legislatuur. Momenteel wordt de impact van de noodzakelijke besparingen nog bestudeerd, waardoor de exacte timing van de uitvoering nog onzeker is.
