Het S.M.A.K. ligt in het Citadelpark, het grootste stadspark van Gent. De komende jaren wordt de site in zijn geheel opgewaardeerd. Hiervoor werd in 2013 het ‘Vernieuwingsplan voor het Citadelpark, Gent’ goedgekeurd, gevolgd door het masterplan voor de volledige gebouwencluster in 2021. Deze plannen beschrijven een overkoepelende visie en bevatten verschillende deelstudies, waaronder ook de uitbreiding van het S.M.A.K..
Het museum heeft nood aan meer ruimte. Vandaag is er maar net voldoende plaats voor tijdelijke tentoonstellingen. In een nieuw museumgebouw wil S.M.A.K. ook een vaste tentoonstelling realiseren waar 500 werken uit de eigen collectie permanent kunnen getoond worden. Bovendien voldoet het bestaande gebouw vandaag niet aan de internationale museumnormen wat betreft klimaatregeling.
Open Oproep Vlaams Bouwmeester
Via een open oproep van de Vlaams Bouwmeester zijn het S.M.A.K. en sogent in de zomer van 2023 op zoek gegaan naar een ontwerpteam voor de vernieuwing en de uitbreiding van het museum. Voor het project 4601 SMAK Gent werden 53 kandidaturen ingediend bij team Vlaams Bouwmeester. De keuze van de jury viel op de tijdelijke vereniging van noAarchitecten, David Kohn Architects met Asli Çiçek. Hier lees je meer over de Open Oproep.
Extra museumgebouw
Het winnende ontwerpvoorstel beantwoordt het best de vraag naar twee museumgebouwen die 'te gast zijn in het park': de S.M.A.K.-hal, waar het huidige museum onderdak vindt, en het Collectiehuis, op de plaats van de vroegere 'casinokop' die nu niet gebruikt wordt. In dat nieuwe Collectiehuis kan de vaste collectie, nu noodgedwongen in het depot, getoond worden. Er kunnen 500 stukken een plek vinden. Beide gebouwen kijken zowel uit op de Floraliënhal tussenin als op het Citadelpark rondom. Grote ramen en balkons zorgen voor een open gevoel. De gebouwen blijven voldoende laag en integreren mooi in het park.
Nieuwe ingang
In het ontwerpvoorstel staat de beleving van het Citadelpark voorop. Ook de keuze van het ontwerpteam om de ingang van het museum te verplaatsen naar de Floraliënhal, werd door de jury enorm gewaardeerd. Dat draagt ertoe bij dat de Floraliënhal, net als in 1913, opnieuw een centrale rol zal spelen in het park, tussen en in het verlengde van beide gebouwen. Beide museumgebouwen komen uit in de hal met uitnodigende trappen, liften en terrassen.
Hergebruik van materialen
De jury waardeerde het uitgangspunt 'circulair bouwen' van het winnende ontwerpteam. Het team wil zich engageren om zoveel mogelijk met de bestaande gebouwen en materialen te werken. De structuur van de gebouwen blijft behouden, maar ze worden geïsoleerd en opnieuw bekleed. Alle materialen van de afbraak, waaronder die van de Rode Poort, worden hergebruikt voor het nieuwe S.M.A.K. Dankzij deze keuze zullen de nieuwe gebouwen zich gemakkelijk in het park inpassen. Voor de nieuwe volumes in de Floraliënhal en voor het houtskelet op het huidige museum gaat de keuze naar duurzame materialen.
Denk mee na over het ontwerp
Het ontwerpteam zal de komende maanden, samen met het S.M.A.K. en sogent, het wedstrijdontwerp en de inpassing in het Citadelpark verfijnen vooraleer er een definitief ontwerp komt. De voorbije zomer konden ook buurtbewoners en geïnteresseerde Gentenaars input geven. Op verschillende plekken in het park plaatsten we infoborden en kon je online jouw input meegeven. Tijdens het weekend van 22 en 23 juni gaven we meer uitleg en verzamelden we ook reacties van de voorbijgangers en de buurtbewoners. Heel wat mensen schreven ook in voor een workshop waarbij we meer in de diepte gingen.
We verzamelden al die input in een verslag. Dat kan je inkijken op het participatieplatform van de Stad Gent.
